HUẾ, CŨ VÀ MỚI

Huế cổ kính, Huế xưa, Huế di sản,…là những từ người ta thường dùng để nói về đất Thần  Kinh này. Rời Huế từ 1985, nay có dịp quay về ngó nghiêng đôi chút, thấy Huế vẫn xưa cũ như thuở mình còn là một anh sinh viên nghèo. Thì vẫn có những cao ốc, khách sạn mới mọc lên, những con đường hay khu dân cư mới mở, nhưng đằng sau những cái gọi là mới đó, “chất Huế” không giấu vào đâu được. “Sông chảy vào lòng nên Huế rất sâu”, nhà thơ Thu Bồn bảo thế, phải chăng vì cái “rất sâu” ấy mà hồn Huế vẫn cứ hoài lãng đãng lặng lờ cùng dòng sông Hương thơ mộng.
1.  Khu giảng đường và cổng trường vẫn còn nguyên dòng chữ “Đại học Sư phạm” như xưa, mặc dù Sư phạm đã trở thành một Khoa trong Viện Đại Học Huế. Một sự cố tình lưu giữ hay “tư duy đập phá” chưa kịp hỏi thăm? Dù sao hãy cảm ơn một mảnh quá khứ đẹp vẫn còn lưu dấu ít nhất là cho đến nay.
 

2. Đã có quá nhiều bài báo, phóng sự truyền hình cảnh báo về tình trạng xâm phạm cảnh quan thiên nhiên, di tích lịch sử, những báu vật làm nên bản sắc Huế. Liệu Huế rêu phong cổ kính có bị vùi lấp dưới những tòa cao ốc như thế này:

3. Trong cái mới, cái hiện đại có vẻ như bất chấp truyền thống ấy, người dân Huế vẫn cố bươn chải, chòi đạp để mưu sinh. Dễ thấy trên nhiều con đường Huế, đằng sau những khách sạn sang trọng lấp lánh là những gánh bún vỉa hè đơn sơ, là hình dáng các bác xích lô gày gò còm lưng bên những chiếc xe cũ kỹ. Cũng là xích lô nhưng ở Hà Nội và Sài Gòn là những chiếc xe đẹp trang hoàng lộng lẫy cùng những bác tài hồng hào tươi vui còn xích lô Huế thấy mà thương chi lạ…

4. Thật may, những hình ảnh thân thương một thời nghèo khó của Huế vẫn còn: Một chị bán trứng lộn co ro trong hiên nhà vì mưa lạnh cùng rổ trứng có ngọn đèn dầu hỏa kiên nhẫn chờ khách; Một thiếu phụ còn trẻ với nét mặt chẳng biết buồn hay vui bên những củ sắn củ từ bốc khói… Không ai muốn cái nghèo cứ đeo đẳng mãi, nhưng cứ thử hình dung một ngày kia Huế không còn những hình ảnh này thì liệu lữ khách có nhớ đến câu thơ Tố Hữu “Ta nện gót trên đường phố Huế/Dửng dưng không một cảm tình chi”.

5. Về Huế lần này là để khánh thành tổ đường Nghĩa Dũng Suzucho Karatedo, phòng tập cũ xưa chật hẹp nay đã thay bằng một Đạo đường hoành tráng hiện đại. Thầy trò, Huynh đệ ngày xưa nay đã tóc bạc da mồi, vẫn tìm thấy trong mắt nhau long lanh những nghĩa tình không hề xưa cũ.

Đà Lạt, 04/01/2012