BẠN ĐÃ SỐNG CAN ĐẢM CHƯA?

Lại sắp có một câu khẩu hiệu chăng? Đại loại như: “Khiêm tốn, thật thà, dũng cảm”? hay “Sống, chiến đấu, học tập và lao động theo gương...”?

Có thể lắm chứ, đời sống của một con người từ khi lọt lòng cho đến khi nhắm mắt xuôi tay phải trải qua quá nhiều những bất trắc, đe dọa. Xét trong cả vũ trụ mênh mông bao la này, con người chỉ là một hạt bụi bé mọn biết chừng nào. Nhân loại suy cho cùng cũng chỉ là trò chơi của tạo hóa. Một cơn bão tràn qua, một trận động đất, một cơn sóng thần...đủ sức biến mọi thứ trở thành những chiếc lá bay phù du giữa trời đất. Con người hoảng hốt, gào thét trong tuyệt vọng trong khi cái gã có tên là Tạo Hóa ngồi rung đùi bên tách cà phê khanh khách cười.

Đương nhiên thôi, sống giữa bao bất trắc người ta phải tìm cách đối phó hòng tìm ra cho mình một góc bình yên nào đấy. Đáng buồn rằng phần đông nhân loại chọn cách trốn chạy. Họ luôn sống trong sợ hãi, họ đóng chặt mọi cách cửa nhằm tìm kiếm sự chắc chắn, an toàn. Loại người này đang tự xây cho mình một nhà tù, một ngôi mộ, họ không sống mà đang chết. Trong tù thì họ có thể chẳng phải lo nghĩ gì, thậm chí có người canh gác, có người mang cơm nước tới tận cửa. Nhưng như thế mà gọi là cuộc sống à? Chấp nhận cuộc sống kiểu này xưa nay chỉ có...Chí Phèo. Cuộc sống như thế còn tệ hai hơn cả cái chết, bạn đóng cửa không cho bụi bặm vào nhà thì tức là bạn đã đóng cửa với tất cả, với cả cuộc sống của bạn. Khi bạn nói rằng bạn đang chắc chắn, bạn đơn giản đang công bố về cái chết của mình, bạn đã tự sát.

Cuộc sống luôn chứa đựng biết bao điều bí ẩn mà không ai có thể tiên đoán, không ai có thể biết được chắc chắn điều gì sẽ xảy ra trong khoảnh khắc sắp đến, kể cả Thượng Đế, đó mới chính là vẻ đẹp cuộc sống. Nếu bạn hiểu biết thì sự không an toàn là một phần cốt lõi của cuộc sống. Đừng gọi đó là sự không chắc chắn, hãy gọi đó là điều kì diệu; đừng gọi đó là sự không an toàn hãy gọi đó là sự tự do. Sự sẵn sàng sống với những điều không chắc chắn chính là sự can đảm.

Trong tiếng Anh, từ can đảm (courage) có ý nghĩa rất thú vị. Nó bắt nguồn từ một từ gốc La tinh cor,  có nghĩa là “con tim”. Thế nên sống can đảm có nghĩa là sống bằng cả con tim. Con tim luôn sống cùng sự can đảm. Nó phải sống trong sự không an toàn; nó phải sống trong tình yêu và sự tin cậy; nó phải dấn mình vào những điều chưa biết. Can đảm không đồng nghĩa với sự không lo sợ. Thoạt tiên, sự khác biệt duy nhất của người nhút nhát và người can đảm là: người nhút nhát lắng nghe những lo sợ của mình và hành động theo chúng còn người can đảm đặt chúng sang một bên và tiến về phía trước để tìm đến những điều chưa biết thay vì lo sợ. Không lo sợ là mức độ tột cùng của sự can đảm, đó là hương hoa khi sự can đảm được phát triển tuyệt đối.

 Osho có kể một câu chuyện thế này: Một nhà sư khất thực, tên gọi là Dandamis, xuất hiện vào thời của Alexander, khi Alexander đến Ấn Độ. Bạn bè của Alexander nói với ông khi ông sắp sửa đến Ấn Độ rằng khi quay về ông nên mang theo một nhà tu khất thực, vì các nhà tu khất thực chỉ sống tại Ấn Độ. Họ nói: “Chúng tôi muốn tận mắt trông thấy một nhà tu khất thực”.

Alexander mải mê chiến đấu đến độ ông gần như quên bẵng đi việc này, nhưng khi ông quay về, khi gần đến biên giới Ấn Độ, ông chợt nhớ ra. Ông ra lệnh cho quân lính vào làng tìm kiếm xem liệu có nhà sư khất thực nào ở đó không. Tình cờ khi ấy Dandamis có mặt tại ngôi làng này, và người ta nói rằng, “Ngài đến rất đúng lúc. Có nhiều nhà sư khất thực, nhưng một nhà sư khất thực chân chính luôn rất hiếm hoi, và ông ấy có mặt ở đây. Ngài có thể đến thăm ông ấy.”

Alexander bật cười và nói : “Lính của tôi sẽ đến bắt ông ấy. Tôi sẽ mang ông ấy về đất nước của mình.”

Dân làng nói: “Việc ấy sẽ không dễ...”

Alexander không tin thế - sao có thể khó được? Ông đã chinh phục nhiều hoàng đế và những nhân vật to lớn: với một nhà sư khất thực thì có khó khăn gì? Lính của ông đến gặp Dandamis, lúc này Dandamis đang ngồi khỏa thân bên bờ sông. Họ nói: “Alexander vĩ đại mời ông đồng hành về đất nước của Người. Ông sẽ có được bất kỳ thứ gì ông muốn. Ông sẽ trở thành khách mời đặc biệt của Hoàng gia.”

Nhà sư khỏa thân bật cười lớn và nói: “Các ngươi hãy nói với vua của các ngươi rằng một người tự gọi mình là vĩ đại thì không thể vĩ đại được. Và không ai có thể đưa ta đi đâu cả- một nhà sư khất thực là người trôi dạt như những áng mây, trong sự tự do hoàn toàn. Ta không là nô lệ của bất kì ai.”

Họ nói: “Ắt hẳn ông đã nghe nói về Alexander, đó là người nguy hiểm. Nếu ông trái lệnh ông sẽ bị chặt đầu!”

Alexander phải đích thân đến gặp Dandamis, vì quân lính tâu rằng: “Ông ấy là người phi thường, tỏa sáng, dường như có một cái gì đó rất lạ vây quanh ông ấy. Ông ấy trần truồng, nhưng ngài không cảm thấy rằng ông ấy trần truồng- sau đó ngài mới nhớ rằng ông ấy đã xuất hiện trong trạng thái trần truồng. Ông ấy mạnh mẽ đến mức khi ông ấy xuất hiện chúng ta có thể quên đi cả thế giới . Ông ấy là người Ngài nên gặp , nhưng có lẽ ông ấy sẽ gặp rắc rối, lão già tội nghiệp, vì ông ấy nói rằng không ai có thể đưa ông ấy đi đâu, rằng ông ấy không phải là nô lệ của bất kỳ ai.”

Alexander đến gặp Dandamis với thanh gươm trần trên tay. Dandamis bật cười lớn và nói: “Hãy vất thanh gươm của ngươi đi, ở đây nó trở thành vật vô dụng. Hãy tra nó vào vỏ. Nó trở thành vô dụng ở đây vì ngươi chỉ có thể chém lìa thân xác của ta, nhưng ngươi không thể chém lìa ta. Thế nên hãy tra nó vào vỏ; đừng trẻ con thế.”

Và truyện kể rằng đó là lần đầu tiên Alexander làm theo lệnh của người khác. Ông tra gươm vào vỏ và nói: “Ta chưa bao giờ gặp người nào đẹp đẽ thế này.” Và khi ông quay  về trại của mình, ông nói: “Khó có thể giết chết một người đã sẵn sàng chết, việc giết chết ông ta trở thành việc vô nghĩa. Các ngươi có thể giết chết một người đang chiến đấu, vì việc giết chết hắn là việc có ý nghĩa; nhưng các ngươi không thể giết chết một người đã sẵn sàng chết và nói rằng, đây là đầu của ta, ngươi hãy cắt lấy nó.”

Và Dandamis quả thật đã nói rằng: “Đây là đầu của ta, ngươi hãy cắt lấy nó. Khi đầu của ta rơi xuống, ngươi sẽ trông thấy nó lăn trên mặt đất và ta cũng sẽ trông thấy nó lăn trên mặt đất, vì ta không còn tồn tại ở thể xác của ta.”

Alexander đã phải nói với bạn bè của mình rằng: “Có nhiều nhà sư khất thực mà ta có thể mang về, nhưng đó không phải là những nhà sư khất thực chân chính. Sau đó ta tình cờ gặp một người thực sự phi thường- không ai có thể ép buộc ông ấy vì ông ấy không sợ chết. Khi một người không sợ chết, làm sao ta có thể ép buộc ông ấy làm điều gì?”

Chính sự lo sợ của bạn biến bạn thàn một tên nô lệ. Khi bạn không lo sợ thì bạn không còn là một tên nô lệ nữa. Thật vậy, chính sự lo sợ của bạn biến bạn thành nô lệ của người khác trước khi họ cố gắng biến bạn thành nô lệ của họ.

Một người không lo sợ sẽ không sợ bất kỳ ai và cũng không khiến ai phải sợ mình. Bạn cần nhớ cho rõ rằng: khi có nhiều sự không an toàn và nguy hiểm hơn, cách duy nhất để đối phó với nó chính là sự tỉnh thức. Và đây là những câu khẩu hiệu:

Bạn không thể chân thật nếu bạn không CAN ĐẢM.

Bạn không thể yêu thương nếu bạn không CAN ĐẢM.

Bạn không thể tin cậy nếu bạn không CAN ĐẢM.

Bạn không thể tìm hiểu sự thật nếu bạn không CAN ĐẢM.

Thế nên trước hết bạn phải có lòng can đảm rồi mọi thứ khác sẽ xuất hiện.